گام بعدی بلکراک در مالی دیجیتال: توکنیزه کردن ETFها پس از رونق ETF بیتکوین و BUIDL
بلکراک در پی توکنیزه کردن ETFها پس از موفقیت چشمگیر ETF بیتکوین و صندوق BUIDL است. این اقدام فرصتهای جدیدی برای ترید ۲۴ ساعته و دسترسی بینالمللی ایجاد میکند، هرچند چالشهای نظارتی وجود دارد. بازار داراییهای توکنیزه رو به رشد است.
گام بزرگ بعدی بلکراک: توکنیزه کردن ETFها
بلکراک، بزرگترین مدیر دارایی جهان، در حال آمادهسازی گام مهم بعدی خود در حوزه مالی دیجیتال است. این شرکت برنامههایی را برای توکنیزه کردن صندوقهای قابل معامله در بورس (ETF) دنبال میکند. این اقدام، گسترش چشمگیر رویکرد بلکراک به محصولات سرمایهگذاری مبتنی بر بلاکچین پس از موفقیتهای چشمگیر ETF اسپات بیتکوین (BTC) و صندوق بازار پول توکنیزه شده آن است. گزارشهای منتشر شده از سوی بلومبرگ در ۱۱ سپتامبر، حاکی از آن است که بلکراک در حال بررسی چگونگی صدور ETFهایی است که به داراییهای واقعی، مانند سهام، به عنوان توکنهای مبتنی بر بلاکچین مرتبط هستند. این تحول میتواند چشمانداز سرمایهگذاری در سراسر جهان را دگرگون کند و فرصتهای جدیدی را برای سرمایهگذاران و بازار مالی به ارمغان آورد.
مزایای تحولآفرین ETFهای توکنیزه شده
توکنیزه کردن ETFها فراتر از یک نوآوری صرف است و مزایای قابل توجهی را برای سرمایهگذاران و کل اکوسیستم مالی به همراه خواهد داشت. یکی از مهمترین این مزایا، امکان معامله در خارج از ساعات محدود فعالیت وال استریت است. داراییهای دیجیتال مبتنی بر بلاکچین میتوانند به صورت آنی و شبانهروزی معامله شوند، در حالی که ETFهای سنتی از طریق نهادهای تسویهکننده (Clearinghouses) با محدودیت زمانی روبرو هستند. این ویژگی، دسترسی آسانتر را برای بازارهای بینالمللی فراهم میکند و به سرمایهگذاران در مناطق زمانی مختلف اجازه میدهد تا بدون محدودیت به سرمایهگذاری بپردازند. علاوه بر این، ETFهای توکنیزه شده میتوانند کاربردهای جدیدی پیدا کنند؛ به عنوان مثال، قابلیت استفاده از این صندوقها به عنوان وثیقه در شبکههای کریپتو و پروتکلهای مالی غیرمتمرکز (DeFi) از جمله پتانسیلهایی است که میتواند نقدینگی و کاربرد داراییها را به شکل قابل توجهی افزایش دهد. این رویکرد، پتانسیل انقلابی در نحوه تعامل ما با داراییهای مالی در عصر وب۳ را در بر دارد و کارایی و سرعت تسویه را به میزان زیادی بهبود میبخشد.
پیشتازی بلکراک در حوزه داراییهای دیجیتال
بلکراک در این حوزه تازهکار نیست و تجربیات موفقی در زمینه داراییهای دیجیتال و بلاکچین دارد. از زمان راهاندازی صندوق بازار پول توکنیزه شده BUIDL در مارس ۲۰۲۴، این صندوق داراییهایی به ارزش بیش از ۲ میلیارد دلار را جذب کرده و به یکی از محبوبترین صندوقهای توکنیزه موجود تبدیل شده است. همچنین، ETF اسپات بیتکوین این شرکت با نام iShares Bitcoin Trust، تنها در عرض یک سال از ۱۰ میلیارد دلار دارایی تحت مدیریت فراتر رفت و به یکی از سریعترین صندوقهای رشدکننده در نوع خود تبدیل شد. این موفقیتها نشاندهنده درک عمیق بلکراک از پتانسیل تحولآفرین تکنولوژی بلاکچین در بازار مالی است. لری فینک، مدیرعامل بلکراک، در نامه خود به سرمایهگذاران برای سال ۲۰۲۵، بار دیگر بر توکنیزه کردن به عنوان آینده صنعت مالی تاکید کرده و اظهار داشته است که "هر دارایی مالی میتواند توکنیزه شود" تا کارایی و سرعت تسویه افزایش یابد. بلکراک حتی برای آزمایش زیرساختهای تسویه مبتنی بر بلاکچین، از پلتفرم Onyx جیپی مورگان، که اکنون با نام Kinexys شناخته میشود، استفاده کرده است. این اقدامات، نشاندهنده تعهد جدی بلکراک به نوآوری در این فضا است.
چالشها و چشمانداز آینده بازار داراییهای توکنیزه شده
با وجود محبوبیت رو به رشد و مزایای بالقوه، ETFهای توکنیزه شده هنوز با موانعی روبرو هستند. چالش اصلی در حال حاضر، تطبیق داراییهای معامله شده در بلاکچین که به صورت آنی و شبانهروزی جابجا میشوند، با سیستمهای تسویه سنتی است که از طریق نهادهای تسویهکننده عمل میکنند. برای نهادهای نظارتی، نگهبانان دارایی (Custodians) و صرافیها، هماهنگسازی این دو سیستم همچنان یک چالش مهم محسوب میشود. با این حال، محیط در حال تغییر است. سیاستگذاران ایالات متحده در دوران دولت ترامپ، تمایل خود را به برنامههای "جعبه شنی" (Sandbox-style programs) که به شرکتها اجازه میدهد بازارهای مبتنی بر بلاکچین را به صورت آزمایشی اجرا کنند، نشان دادهاند. نزدک (Nasdaq) نیز پروندهای را در کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) ثبت کرده تا اجازه دهد سهام توکنیزه شده در بورس آن معامله شوند، که این خود میتواند اولین آزمایش عمده بلاکچین در بازارهای سهام ایالات متحده باشد. در همین حین، سایر مدیران دارایی مانند فرانکلین تمپلتون و فیدلیتی نیز در حال توسعه صندوقهای توکنیزه شده هستند و پلتفرمهای معاملاتی مانند کراکن (Kraken) و رابینهود (Robinhood) سهام توکنیزه شده را در خارج از کشور ارائه کردهاند. با این حال، بازار داراییهای توکنیزه شده هنوز نسبتاً کوچک است و طبق دادههای ردیاب RWA.xyz، ارزش آن حدود ۲۹ میلیارد دلار است، در حالی که صنعت ETF ایالات متحده ۸ تریلیون دلار ارزش دارد. این مقایسه نشاندهنده پتانسیل عظیم رشد این بازار نوپا در آینده نزدیک است.
مزایای ETFهای توکنیزه برای سرمایهگذاران
ورود شرکتهای بزرگ مدیریت دارایی به حوزهٔ کریپتو و بلاکچین، نشانهای آشکار از تحول عمیق در چشمانداز مالی جهانی است. بلکراک، بزرگترین مدیر دارایی جهان، با برنامههای خود برای توکنیزه کردن صندوقهای قابل معامله در بورس (ETF)، گام بزرگی در این مسیر برمیدارد. این اقدام که پس از موفقیت چشمگیر ETF اسپات بیتکوین (BTC) و صندوق بازار پول توکنیزه شدهٔ این شرکت صورت میگیرد، بازتابدهندهٔ دیدگاه لارنس فینک، مدیرعامل بلکراک، است که معتقد است "هر دارایی مالی میتواند توکنیزه شود." این رویکرد جدید، مجموعهای از مزایای کلیدی را برای سرمایهگذاران به ارمغان میآورد که فراتر از ساختارهای سنتی بازارهای مالی است و راه را برای دسترسی، کارایی و کاربردهای نوین هموار میکند.
دسترسی جهانی و ساعات معاملاتی نامحدود
یکی از برجستهترین مزایای ETFهای توکنیزه، قابلیت معاملات خارج از ساعات محدود بازارهای مالی سنتی است. برخلاف والاستریت که تنها در ساعات مشخصی از روز فعالیت میکند، داراییهای مبتنی بر بلاکچین میتوانند به صورت آنی و در تمام طول شبانهروز معامله شوند. این ویژگی، دسترسی بسیار آسانتری را برای بازارهای بینالمللی فراهم میآورد و به سرمایهگذاران از سراسر جهان اجازه میدهد تا بدون محدودیتهای زمانی و جغرافیایی، در این صندوقها سرمایهگذاری کنند. این دموکراتیکسازی دسترسی، فرصتهای جدیدی را برای سرمایهگذاران خرد و نهادی در مناطق مختلف جهان ایجاد میکند تا بخشی از تحول دیجیتال در دنیای مالی باشند. امکان معامله ۲۴/۷ همچنین میتواند به افزایش نقدینگی و پاسخگویی سریعتر به تحولات بازار کمک کند، که این امر برای داراییهای دیجیتال و بازار کریپتو که ماهیت همواره روشن دارند، بسیار حیاتی است.
افزایش کارایی و سرعت تسویه تراکنشها
لری فینک به درستی توکنیزهسازی را آینده صنعت مالی میداند و یکی از دلایل اصلی آن را افزایش کارایی و سرعت تسویه میخواند. در سیستم مالی سنتی، تسویه تراکنشهای ETF معمولاً از طریق نهادهای تسویه مرکزی انجام میشود که زمانبر بوده و میتواند روزها به طول بینجامد. اما در اکوسیستم بلاکچین، داراییهای توکنیزه شده میتوانند تقریباً به صورت آنی و بدون نیاز به واسطههای متعدد منتقل شوند. این سرعت و کارایی فوقالعاده، نه تنها هزینههای عملیاتی را کاهش میدهد، بلکه ریسک طرف مقابل را نیز به حداقل میرساند. تصور کنید که سرمایهای که پیشتر برای تسویه معاملهای چندین روز معطل میماند، اکنون میتواند فوراً در دسترس قرار گرفته و دوباره سرمایهگذاری شود یا برای مقاصد دیگر استفاده شود. این بهبود در کارایی سرمایه، یکی از نقاط عطف اصلی توکنیزهسازی در دنیای مالی است و بلکراک نیز با استفاده از پلتفرمهایی مانند Onyx جیپیمورگان (که اکنون Kinexys نامیده میشود) در حال آزمایش زیرساختهای تسویه بلاکچینی است.
کاربردهای نوین و ادغام با اکوسیستم دیفای
فراتر از دسترسی و کارایی، ETFهای توکنیزه پتانسیل کشف کاربردهای جدیدی را دارند که در دنیای مالی سنتی کمتر دیده میشود. یکی از این کاربردهای مهم، امکان استفاده از این صندوقها به عنوان وثیقه در شبکههای کریپتو است. این قابلیت، پلی میان داراییهای سنتی (نظیر سهام و اوراق قرضه که ETFها نمایندهٔ آنها هستند) و اکوسیستم مالی غیرمتمرکز (DeFi) ایجاد میکند. سرمایهگذاران میتوانند با استفاده از ETFهای توکنیزه خود به عنوان وثیقه، در پلتفرمهای دیفای وام بگیرند، در پروتکلهای ییلد فارمینگ شرکت کنند یا به سایر فرصتهای نوآورانه در فضای وب۳ دسترسی یابند. این ادغام، نقدینگی را افزایش داده و بازارهای جدیدی را برای داراییهای سنتی باز میکند. موفقیت صندوق بازار پول توکنیزه بلکراک، BUIDL، که در مدت کوتاهی بیش از ۲ میلیارد دلار دارایی جذب کرده، گواهی بر تقاضا و پتانسیل این کاربردهای نوین در اقتصاد دیجیتال است. این حرکت نشان میدهد که چگونه شرکتهای پیشرو در حال کاوش فرصتهای جدید برای ادغام داراییهای توکنیزه با کاربردها و مزایای بلاکچین هستند. با این حال، باید توجه داشت که این بازار هنوز در مراحل اولیه خود قرار دارد و موانع نظارتی و زیرساختی، به ویژه در زمینه آشتی دادن سیستمهای تسویه بلاکچین با روشهای سنتی، همچنان چالشبرانگیز است. با این وجود، با توجه به تحولات اخیر و تلاش شرکتهایی مانند نزدک برای ایجاد امکان معامله سهام توکنیزه در بورس خود، آیندهٔ روشنی برای ETFهای توکنیزه پیشبینی میشود.
موفقیت صندوقهای BUIDL و بیتکوین بلکراک
در دنیای پرشتاب مالی دیجیتال و فناوری بلاکچین، بلکراک (BlackRock)، بزرگترین مدیر دارایی جهان، با استراتژیهای نوآورانه و موفقیتهای چشمگیر خود، به عنوان یک بازیگر کلیدی و پیشرو ظاهر شده است. این شرکت، پس از دستیابی به موفقیتهای قابل توجه در عرضهٔ صندوق قابل معامله در بورس (ETF) اسپات بیتکوین و صندوق بازار پول توکنشدهٔ خود، اکنون گامهای بعدی خود را برای توکنیزه کردن محصولات مالی سنتی مانند ETFها برمیدارد. این رویکرد، نه تنها نشاندهندهٔ تعهد عمیق بلکراک به ادغام فناوری بلاکچین در هستهٔ فعالیتهای سرمایهگذاری است، بلکه آیندهای را نوید میدهد که در آن داراییهای مالی با کارایی و دسترسی بیسابقهای معامله میشوند. موفقیتهای اخیر بلکراک با صندوقهای BUIDL و iShares Bitcoin Trust، گواهی بر پتانسیل عظیم توکنیزاسیون و داراییهای دیجیتال در متحول کردن صنعت مالی جهانی است.
BUIDL: پیشگام صندوقهای بازار پول توکنشده
یکی از نوآوریهای برجستهٔ بلکراک در فضای داراییهای دیجیتال، راهاندازی صندوق بازار پول توکنشده با نام BUIDL است. این صندوق که در مارس ۲۰۲۴ فعالیت خود را آغاز کرد، با جذب بیش از ۲ میلیارد دلار دارایی تحت مدیریت، به سرعت به یکی از محبوبترین صندوقهای توکنشده در دسترس تبدیل شده است. BUIDL نمونهای عالی از چگونگی استفاده از فناوری بلاکچین برای بهبود کارایی و دسترسی به داراییهای سنتی، یا همان داراییهای دنیای واقعی (RWA) است. در این مدل، اوراق قرضه و سایر ابزارهای بازار پول در قالب توکنهای دیجیتال بر روی بلاکچین نشان داده میشوند. این فرآیند، مزایای متعددی از جمله تسویه آنی، دسترسی شبانهروزی (۲۴/۷) و کاهش هزینههای عملیاتی را به همراه دارد. موفقیت BUIDL، نه تنها توانایی بلکراک در نوآوری و جذب سرمایه را به نمایش میگذارد، بلکه تأییدی است بر افزایش علاقهٔ سرمایهگذاران نهادی به ابزارهای مالی مبتنی بر بلاکچین که پلی بین دنیای مالی سنتی و اکوسیستم روبهرشد کریپتو ایجاد میکنند. این صندوق به عنوان یک الگوی عملی برای سایر مؤسسات مالی عمل میکند که به دنبال کشف فرصتها در حوزهٔ مالی غیرمتمرکز (DeFi) و وب۳ هستند.
توسعهٔ BUIDL و پذیرش گستردهٔ آن نشان میدهد که توکنیزاسیون میتواند راهی مطمئن و کارآمد برای آوردن نقدینگی بیشتر به بازارهای سنتی باشد، در حالی که شفافیت و کارایی ذاتی بلاکچین را حفظ میکند. برای سرمایهگذارانی که به دنبال کسب بازدهی از بازار پول در محیطی دیجیتال و قابل دسترس هستند، BUIDL یک گزینهٔ جذاب و باثبات فراهم آورده که از نوسانات بالای برخی از ارزهای دیجیتال مستقل است. این حرکت، موقعیت بلکراک را به عنوان یک رهبر فکری در ادغام نوآوریهای دیجیتال با محصولات مالی تثبیت میکند و مسیر را برای گسترش داراییهای توکنشده در آینده هموار میسازد.
iShares Bitcoin Trust: رکوردشکنی در ETFهای اسپات بیتکوین
همزمان با موفقیت BUIDL، بلکراک با صندوق iShares Bitcoin Trust (IBIT)، ETF اسپات بیتکوین خود، به دستاوردهای چشمگیری دست یافته است. این صندوق، که به سرمایهگذاران امکان میدهد تا در نوسانات قیمت بیتکوین بدون نیاز به نگهداری مستقیم این ارز دیجیتال مشارکت کنند، در کمتر از یک سال پس از عرضه، داراییهای تحت مدیریت خود را به بیش از ۱۰ میلیارد دلار رساند. این رشد خارقالعاده، IBIT را به یکی از سریعترین صندوقهای در حال رشد در تاریخ تبدیل کرده است و نشاندهندهٔ تقاضای بیسابقه برای دسترسی آسان و قانونی به بیتکوین در میان طیف وسیعی از سرمایهگذاران است. موفقیت IBIT به وضوح نشان میدهد که بیتکوین دیگر تنها در حاشیهٔ بازار مالی قرار ندارد، بلکه به یک دارایی معتبر و مورد توجه برای سرمایهگذاران نهادی و خرد تبدیل شده است.
این رکوردشکنیها، دیدگاه لری فینک، مدیرعامل بلکراک، را که بارها توکنیزاسیون را «آیندهٔ صنعت مالی» خوانده و تأکید کرده که «هر دارایی مالی میتواند توکنیزه شود» تا کارایی و سرعت تسویه افزایش یابد، تقویت میکند. بلکراک حتی برای آزمایش زیرساختهای تسویهٔ مبتنی بر بلاکچین، از پلتفرم Onyx جیپی مورگان (که اکنون Kinexys نامیده میشود) استفاده کرده است. این اقدامات، نشاندهندهٔ دیدگاه بلندمدت بلکراک برای استفاده از فناوریهای نوین جهت بهبود زیرساختهای مالی جهانی است. با ارائهٔ محصولاتی مانند IBIT، بلکراک نه تنها راه را برای ورود سرمایههای عظیم به فضای کریپتو هموار کرده، بلکه به اعتباربخشی هرچه بیشتر این کلاس دارایی کمک شایانی نموده است.
چشمانداز آینده و چالشهای توکنیزاسیون
با وجود تمام این موفقیتها و چشمانداز روشن توکنیزاسیون، چالشهای مهمی نیز در پیش رو قرار دارد که باید با دقت مورد توجه قرار گیرند. یکی از اصلیترین این چالشها، تفاوت در سیستمهای تسویه حساب است. در حالی که داراییهای معاملهشده بر روی بلاکچین به صورت آنی و شبانهروزی تسویه میشوند، ETFهای سنتی از طریق نهادهای تسویه حساب مرکزی و با تأخیر بیشتری انجام میپذیرند. تطبیق و همگامسازی این دو سیستم متفاوت برای نهادهای نظارتی، متولیان دارایی و صرافیها یک چالش فنی و قانونی پیچیده است. این مسائل نیازمند توسعهٔ چارچوبهای نظارتی جدید و انعطافپذیر هستند که بتوانند نوآوریهای بلاکچین را در بر بگیرند و در عین حال از ثبات و امنیت بازار مالی محافظت کنند.
با این حال، نشانههایی از گشایش در این زمینه دیده میشود. سیاستگذاران در ایالات متحده، بهویژه تحت دولت ترامپ، آمادگی خود را برای حمایت از برنامههای «سندباکس» (sandbox-style) اعلام کردهاند که به شرکتها اجازه میدهد بازارهای آزمایشی مبتنی بر بلاکچین را اجرا کنند. این رویکرد، فضای لازم برای نوآوری و آزمایش مدلهای جدید را فراهم میآورد. به عنوان مثال، نزدک (Nasdaq) نیز درخواستی را به کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) ارائه کرده است تا امکان معاملهٔ سهام توکنشده در بورس خود را فراهم سازد که میتواند نقطه عطفی در ادغام بلاکچین در بازارهای سهام سنتی ایالات متحده باشد. در کنار بلکراک، سایر مدیران دارایی نظیر فرانکلین تمپلتون (Franklin Templeton) و فیدلیتی (Fidelity) نیز در حال توسعهٔ صندوقهای توکنشدهٔ خود هستند و پلتفرمهای معاملاتی مانند کراکن (Kraken) و رابینهود (Robinhood) نیز اوراق بهادار توکنشده را در خارج از ایالات متحده ارائه میدهند.
با وجود تمام این تحولات، بازار داراییهای توکنشده هنوز نسبتاً کوچک است و ارزش تقریبی آن حدود ۲۹ میلیارد دلار برآورد میشود، در مقایسه با صنعت عظیم ۸ تریلیون دلاری ETF در ایالات متحده. این آمار نشان میدهد که این حوزه هنوز در مراحل اولیهٔ خود قرار دارد و پتانسیل رشد بسیار زیادی دارد. سرمایهگذاران علاقهمند به این بازار نوظهور باید همواره به یاد داشته باشند که سرمایهگذاری در داراییهای دیجیتال و توکنشده با ریسکهای خاص خود، از جمله چالشهای نظارتی در حال تحول، پیچیدگیهای امنیتی فناوری بلاکچین و نوسانات بازار همراه است. لذا انجام تحقیقات کامل و درک عمیق ماهیت این ابزارهای جدید پیش از هرگونه تصمیمگیری مالی، ضروری است.
چالشهای نظارتی و فنی پیش روی توکنسازی
در حالی که شرکتهای بزرگی چون بلکراک (BlackRock) با موفقیتهایی چشمگیر در عرضه صندوقهای ETF اسپات بیتکوین (BTC) و صندوقهای بازار پول توکنشده نظیر BUIDL به ارزش بیش از ۲ میلیارد دلار، مسیر را برای آیندهای مبتنی بر بلاکچین هموار میکنند، مفهوم توکنسازی داراییها، به ویژه صندوقهای قابل معامله در بورس (ETFs)، با چالشهای اساسی نظارتی و فنی روبرو است. چشمانداز لری فینک، مدیرعامل بلکراک، مبنی بر این که "هر دارایی مالی میتواند توکنیزه شود" برای افزایش کارایی و سرعت تسویه، رویایی جاهطلبانه است که تحقق آن مستلزم غلبه بر موانع پیچیدهای است. این چالشها، از ناهماهنگی سیستمهای تسویه گرفته تا پیچیدگیهای نظارتی و موانع پذیرش گسترده بازار، ابعاد مختلفی دارند که در ادامه به تفصیل بررسی میشوند.
ناهماهنگی سیستمهای تسویه: بلاکچین در برابر روشهای سنتی
یکی از اصلیترین موانع فنی در مسیر توکنسازی، تفاوت بنیادی در مکانیسمهای تسویه بین داراییهای مبتنی بر بلاکچین و ابزارهای مالی سنتی است. داراییهای معامله شده بر روی بلاکچین، مانند توکنهای ETF، این پتانسیل را دارند که به صورت آنی و شبانهروزی (۲۴/۷) تسویه شوند و مزایایی مانند معاملات خارج از ساعات کاری محدود والاستریت و دسترسی آسانتر برای بازارهای بینالمللی را فراهم آورند. این سرعت و دسترسی، بخشی از جذابیت اساسی فناوری بلاکچین در حوزه مالی است و میتواند کاربردهای جدیدی برای وجوه به عنوان وثیقه در شبکههای کریپتو ایجاد کند.
در مقابل، صندوقهای ETF سنتی از طریق نهادهای تسویه کننده (clearinghouses) عمل میکنند. این سیستمها به دلیل ماهیت پیچیده و لایهبندی شده خود، زمانبندی مشخصی برای تسویه دارند که معمولاً چند روز کاری به طول میانجامد. برای تنظیمکنندهها، متصدیان (custodians) و صرافیها، هماهنگسازی و یکپارچهسازی این دو سیستم کاملاً متفاوت، یک چالش بزرگ و مستمر محسوب میشود. این ناهماهنگی، نه تنها در سطح فنی بلکه در ابعاد عملیاتی و حقوقی نیز موانعی ایجاد میکند که نیازمند راهکارهای نوآورانه و جامع برای پل زدن میان این دو دنیای مالی است. بلکراک خود نیز برای آزمایش زیرساختهای تسویه بلاکچین از پلتفرم Onyx جیپیمورگان (اکنون Kinexys) استفاده کرده است که نشاندهنده نیاز به آزمایش و توسعه بیشتر در این زمینه است.
پیچیدگیهای نظارتی و ابهامات قانونی
بعد نظارتی، شاید پیچیدهترین و حیاتیترین مانع در مسیر پیشرفت توکنسازی باشد. عدم وجود یک چارچوب نظارتی روشن و یکپارچه برای داراییهای توکنشده و صندوقهای ETF مبتنی بر بلاکچین، ریسکهای حقوقی و عدم اطمینان را برای مؤسسات مالی و سرمایهگذاران افزایش میدهد. این چالش نظارتی به طور مستقیم با مشکل هماهنگسازی سیستمهای تسویه سنتی و بلاکچین در ارتباط است؛ زیرا تنظیمکنندهها باید قوانینی را تدوین کنند که بتوانند تراکنشهای ۲۴/۷ بلاکچین را در کنار فرآیندهای تسویه سنتی که تحت نظارت نهادهای مالی موجود هستند، مدیریت کنند.
با این حال، نشانههایی از تغییر این محیط وجود دارد. سیاستگذاران ایالات متحده، از جمله در دوران دولت ترامپ، تمایل خود را به برنامههای "جعبه شنی" (sandbox-style programs) نشان دادهاند که به شرکتها اجازه میدهد بازارهای مبتنی بر بلاکچین را به صورت آزمایشی اجرا کنند. این رویکرد، در حالی که راهگشا است، هنوز یک راهحل کامل نیست و نیاز به قوانین جامعتری دارد. اقداماتی نظیر درخواست نزدک (Nasdaq) به کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) برای اجازه معامله سهام توکنشده در صرافی خود، میتواند اولین آزمون عمده بلاکچین در بازارهای سهام ایالات متحده باشد و راه را برای توسعه قوانین جدید هموار سازد. اما تا زمان تدوین و اجرای این قوانین، ابهامات نظارتی همچنان یک سد بزرگ برای پذیرش گستردهتر توکنسازی باقی میماند.
مقیاسپذیری بازار و موانع پذیرش گسترده
علیرغم پتانسیل عظیم توکنسازی و مشارکت فعال بازیگران بزرگ مالی، بازار داراییهای توکنشده در مقایسه با صنایع مالی سنتی هنوز بسیار کوچک است. بر اساس دادههای ردیاب RWA، ارزش بازار داراییهای توکنشده در حال حاضر حدود ۲۹ میلیارد دلار تخمین زده میشود. این رقم در برابر صنعت ۸ تریلیون دلاری ETF در ایالات متحده، نشاندهنده مقیاس نسبتاً ناچیز و ابتدایی این بازار جدید است.
این تفاوت چشمگیر در اندازه بازار، چالش مهمی در مسیر پذیرش گسترده توکنسازی ایجاد میکند. هرچند مدیران دارایی دیگری مانند فرانکلین تمپلتون (Franklin Templeton) و فیدلیتی (Fidelity) نیز در حال توسعه صندوقهای توکنشده هستند و پلتفرمهای معاملاتی مانند کراکن (Kraken) و رابینهود (Robinhood) سهام توکنشده در بازارهای خارجی ارائه کردهاند، اما برای تبدیل شدن به یک بخش اصلی از اکوسیستم مالی جهانی، توکنسازی نیاز به جذب حجم بسیار بیشتری از سرمایه و اعتماد سرمایهگذاران دارد. این امر مستلزم غلبه بر چالشهای نظارتی، افزایش نقدینگی، و اطمینان از امنیت و کارایی زیرساختهای بلاکچین است. موفقیتهای بلکراک در BUIDL و iShares Bitcoin Trust نشاندهنده مسیر درست است، اما راه پیش رو برای توکنسازی داراییهای جهان واقعی، طولانی و پر از موانع خواهد بود که نیازمند تلاشهای هماهنگ و نوآوری مستمر در اکوسیستم وب ۳ است.
رقبا و وضعیت فعلی بازار داراییهای توکنیزه
بازار داراییهای توکنیزه، گرچه هنوز در مراحل ابتدایی توسعه خود قرار دارد، اما پتانسیل عظیمی برای دگرگونی شیوه سرمایهگذاری و مبادلات مالی نشان میدهد. در حالی که بلکراک، بزرگترین مدیر دارایی جهان، گامهای بلند و چشمگیری در این حوزه برداشته است، اما تنها بازیگر این عرصه نیست. چندین شرکت مالی بزرگ دیگر نیز با درک اهمیت فناوری بلاکچین، در حال ورود به این میدان رقابت هستند. این بخش به بررسی جامع رقبای بلکراک و وضعیت کنونی بازار داراییهای توکنیزه میپردازد تا تصویر واضحتری از این اکوسیستم نوظهور ارائه دهد.
نقش بلکراک در شکلدهی به بازار داراییهای توکنیزه
بلکراک با موفقیتهای اخیر خود در زمینه ETFهای مبتنی بر بلاکچین، به یکی از پیشروان حوزه مالی دیجیتال تبدیل شده است. صندوق بازار پول توکنیزه شده آن، BUIDL، که در مارس ۲۰۲۴ راهاندازی شد، در مدت کوتاهی بیش از ۲ میلیارد دلار دارایی جذب کرده و به یکی از محبوبترین صندوقهای توکنیزه موجود تبدیل شده است. علاوه بر این، ETF اسپات بیتکوین این شرکت، iShares Bitcoin Trust، در کمتر از یک سال از مرز ۱۰ میلیارد دلار دارایی تحت مدیریت عبور کرد و به یکی از سریعترین صندوقهای در حال رشد در نوع خود بدل گشت. لری فینک، مدیرعامل بلکراک، توکنیزاسیون را آینده صنعت مالی میداند و تاکید کرده است که "هر دارایی مالی میتواند توکنیزه شود" تا کارایی و سرعت تسویه حسابها افزایش یابد. این اظهارات نشاندهنده تعهد عمیق بلکراک به این فناوری و چشمانداز بلندمدت آن برای ادغام بلاکچین در ساختارهای مالی سنتی است.
رقبای کلیدی و نوآوریهای آنها در حوزه داراییهای توکنیزه
همزمان با پیشروی بلکراک، سایر مدیران دارایی و پلتفرمهای معاملاتی نیز بیکار ننشستهاند. شرکتهایی نظیر فرانکلین تمپلتون (Franklin Templeton) و فیدلیتی (Fidelity) نیز در حال توسعه صندوقهای توکنیزه شده خود هستند تا سهمی از این بازار نوظهور را به دست آورند. این شرکتها با ارائه محصولات مشابه یا متفاوت، به تنوع و پویایی بازار داراییهای توکنیزه کمک میکنند. علاوه بر این، پلتفرمهای معاملاتی بزرگی مانند کراکن (Kraken) و رابینهود (Robinhood) در بازارهای خارجی، سهام توکنیزه شده را ارائه دادهاند که نشاندهنده تمایل عمومیتر صنعت مالی به پذیرش و استفاده از داراییهای دیجیتال است. این اقدامات جمعی، چشمانداز رقابتی و روبهرشدی را برای این حوزه ترسیم میکند که در آن، نوآوری و کارایی حرف اول را میزند.
چالشهای نظارتی و تلاشها برای سازگاری سیستمها
با وجود مزایای بیشمار داراییهای توکنیزه شده، از جمله امکان معامله ۲۴ ساعته و دسترسی آسانتر برای بازارهای بینالمللی، موانع قابل توجهی نیز بر سر راه پذیرش گسترده آنها وجود دارد. یکی از بزرگترین چالشها، تطبیق سیستمهای تسویه حساب بلاکچین با روشهای سنتی تسویه از طریق اتاقهای پایاپای است. داراییهای معامله شده بر بستر بلاکچین فوراً و در تمام ساعات شبانهروز حرکت میکنند، در حالی که ETFهای سنتی فرآیندهای تسویه متفاوتی دارند. این ناهمگونی، برای تنظیمکنندهها، متولیان و صرافیها یک چالش مهم محسوب میشود. با این حال، فضای نظارتی در حال تغییر است. سیاستگذاران در ایالات متحده، از جمله در دولت ترامپ، تمایل خود را به برنامههای "جعبه شنی" (sandbox) نشان دادهاند که به شرکتها اجازه میدهد بازارهای مبتنی بر بلاکچین را به صورت آزمایشی اجرا کنند. این رویکرد میتواند راه را برای نوآوریهای بیشتر و ایجاد چارچوبهای نظارتی منعطفتر باز کند.
پذیرش نهادی و آینده بازارهای توکنیزه
نشانههای دیگری از پذیرش نهادی نیز دیده میشود. بورس نزدک (Nasdaq) درخواستی را به کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) ارائه کرده است تا اجازه دهد سهام توکنیزه شده در بورس آن معامله شوند. این اقدام میتواند اولین آزمایش بزرگ بلاکچین در بازارهای سهام ایالات متحده باشد و راه را برای ادغام گستردهتر داراییهای توکنیزه در زیرساختهای مالی موجود هموار کند. با وجود اینکه بازار داراییهای توکنیزه هنوز در مقایسه با صنعت عظیم ۸ تریلیون دلاری ETFهای آمریکا، کوچک است و ارزشی حدود ۲۹ میلیارد دلار دارد، اما روند رشد آن قابل توجه است. دادههای ردیاب داراییهای دنیای واقعی (RWA tracker) rwa.xyz، گویای این واقعیت است که این بازار پتانسیل بالایی برای توسعه و جذب سرمایههای بیشتر دارد. بلکراک همچنین از معاملات در پلتفرم Onyx جیپیمورگان، که اکنون Kinexys نامیده میشود، برای آزمایش زیرساخت تسویه حساب بلاکچین استفاده کرده است. این همکاریها نشاندهنده تلاش برای ایجاد پلی بین مالی سنتی و دنیای غیرمتمرکز است.
جمعبندی و توصیه نهایی: چشمانداز داراییهای توکنیزه
صنعت داراییهای توکنیزه در حال حاضر در یک نقطه عطف تاریخی قرار دارد. پیشگامی شرکتهایی مانند بلکراک، همراه با ورود رقبای جدی و تغییرات مثبت در رویکردهای نظارتی، مسیر را برای رشد و توسعه چشمگیر این حوزه هموار میکند. مزایای بالقوهای مانند افزایش کارایی، دسترسی ۲۴ ساعته و کاهش هزینههای تسویه، جذابیت داراییهای توکنیزه را برای سرمایهگذاران و موسسات مالی افزایش میدهد. با این حال، کاربران و سرمایهگذاران باید همواره به چالشها و ریسکهای موجود در این بازار نوظهور آگاه باشند. مسائل مربوط به نوسانات بازار، پیچیدگیهای فنی و ابهامات نظارتی میتوانند بر تجربه سرمایهگذاری تاثیرگذار باشند. توصیه میشود پیش از هرگونه تصمیمگیری، تحقیقات کامل انجام شود و با احتیاط و آگاهی وارد این حوزه پویا شوید. آینده مالی دیجیتال به سرعت در حال شکلگیری است و داراییهای توکنیزه نقشی محوری در این تحول ایفا خواهند کرد، اما هوشیاری و دانش، کلید موفقیت در این عرصه خواهد بود.