عصر دیجیتال تمام جنبههای زندگی ما را تحت تأثیر قرار داده است و مفاهیم جدیدی را معرفی کرده است. دو مورد از این مفاهیم که اخیراً خیلی مورد توجه قرار گرفتهاند، NFT (توکنهای غیرقابل تعویض) و DeFi (امور مالی غیرمتمرکز) هستند. با اینکه این دو در بعضی از ویژگیها شباهتهایی دارند، اما کارکردهایشان در دنیای دیجیتال کاملاً متفاوت است. بازار ارزهای دیجیتال هر روز در حال تغییر و رشد است و NFT و DeFi به عنوان دو بخش مهم در فناوری بلاکچین شناخته میشوند. در این مقاله به بررسی تفاوتهای بین این دو میپردازیم. پس تا پایان مقاله با ما همراه باشید تا بیشتر درباره این موضوعات جذاب یاد بگیریم.
فهرست مطالب [نمایش]
NFT چیست و چگونه کار میکند؟
قبل از بررسی تفاوتهای دیفای و NFT بهتر است با هر کدام آشنا شویم. NFT که مخفف "توکن غیرقابل تعویض" است، به نوعی از توکنها گفته میشود که هر یک از آنها منحصر به فرد هستند و نمیتوان آنها را با یکدیگر عوض کرد. این توکنها به شکل دادههایی در بلاکچین ذخیره میشوند و به فایلهای دیجیتال متصل میشوند.
نوع NFT میتواند شامل عکس، ویدیو یا موسیقی باشد. این فایلهای دیجیتال میتوانند بدون هیچ محدودیتی کپی یا به اشتراک گذاشته شوند، اما برای حفظ اعتبار آنها به هر NFT یک گواهی و منبع اختصاص داده میشود. این کار به رعایت قوانین کپی رایت کمک میکند.
هر NFT یک اثر انگشت دیجیتال دارد که از طریق قراردادهای هوشمند به آن وصل میشود و اطلاعاتی مثل اینکه چه کسی آن را ایجاد کرده و چه قیمتی داشته در بلاکچین ثبت میشود. این اطلاعات به طور ایمن در بلاکچین ذخیره میشوند. اما NFTها به دلیل مشکلات زیستمحیطی و مصرف بالای انرژی در فرآیند تأیید تراکنشها مورد انتقاد قرار میگیرند.
معاملات NFT معمولاً به صورت غیررسمی انجام میشود و برای احراز هویت در این معاملات از امضای دیجیتال استفاده میشود. این امضا میتواند مالکیت NFT را مشخص کند. نکته مهم این است که مالکیت یک NFT به معنای داشتن حقوق کپی رایت نیست؛ یعنی وقتی کسی یک NFT را میخرد، لزوماً حق چاپ آن اثر را به دست نمیآورد.
در نهایت هویت و مالکیت هر NFT از طریق دفتر کل بلاکچین تأیید میشود و این توکنها به ویژه برای حفظ حقوق خالقان آثار دیجیتال طراحی شدهاند.
چگونه NFTها ارزش خود را حفظ میکنند؟
برای فهم بهتر تفاوت بین دیفای و NFT بیایید ببینیم NFTها چطور ارزش خود را نگه میدارند. به طور کلی یک NFT خودش ارزش زیادی ندارد؛ معمولاً فقط یک تصویر یا فایل دیجیتال است که در اینترنت وجود دارد. اما وقتی مردم به دلایلی خاص به آن توجه میکنند، ارزش آن افزایش پیدا میکند.
به عنوان مثال فرض کنید یک هنرمند مشهور اثر هنری دیجیتال خود را به عنوان NFT میفروشد. اگر این هنرمند قبلاً آثارش را در نمایشگاههای معروف به نمایش گذاشته و طرفداران زیادی دارد، احتمالاً ارزش NFT او به دلیل شهرت و خاص بودن اثرش بالا خواهد رفت. همین توجه و علاقه به اثر هنری باعث میشود قیمت آن افزایش پیدا کند.
اما اگر یک NFT به هر دلیلی نتواند توجه کافی را جلب کند، ارزش آن کاهش خواهد یافت. در این حالت افراد کمتری برای خرید آن تمایل خواهند داشت و بنابراین قیمتش پایین میآید.
این روزها بازار NFTها نوسانات زیادی دارد؛ قیمتها معمولاً به سرعت بالا میروند و سپس ناگهان پایین میآیند. این موضوع باعث میشود که تعداد NFTهای بیارزش در بازار روز به روز افزایش پیدا کند.
DeFi چیست و چگونه کار میکند؟
وقتی درباره تفاوت بین DeFi و NFT صحبت میکنیم، باید بدانیم که DeFi به معنای "امور مالی غیرمتمرکز" است. این مفهوم به شما اجازه میدهد تا معاملات تجاری با ارزهای دیجیتال را انجام دهید. برای داشتن ارز دیجیتال، ابتدا باید آن را خریداری کنید، و DeFi به شما کمک میکند تا این کار را راحتتر انجام دهید. در واقع DeFi مانند یک بانک مجازی عمل میکند که به شما این امکان را میدهد تا بیت کوین یا اتریوم بیشتری به دست آورید. همچنین میتوانید از صرافیهای DeFi برای فروش ارز دیجیتال خود و دریافت پول واقعی استفاده کنید.
نکته مهم درباره DeFi این است که به هیچ واسطهای مثل بانکها یا صرافیها نیاز ندارد. این سیستم بر اساس قراردادهای هوشمند کار میکند که در بلاکچین ثبت شدهاند. بر اساس آخرین آمار، ارزش داراییهای DeFi به حدود 100 میلیارد دلار رسیده است که رقم بسیار قابل توجهی است.
یکی از اولین پلتفرمهای مهم DeFi، MakerDAO بود. جالب است که بدانید الان حدود دو سوم بازار ارزهای دیجیتال به DeFi اختصاص دارد. این موضوع باعث شده تا تعداد توسعهدهندگان اتریوم افزایش پیدا کند. پلتفرمهای DeFi به کمک برنامههای غیرمتمرکز یا dApps کار میکنند. این برنامهها کارهای مالی مختلف را بر روی بلاکچین انجام میدهند و معاملات را به صورت مستقیم بین کاربران تسهیل میکنند.
قراردادهای هوشمند در DeFi به پروتکلهای DeFi معروف هستند و معمولاً به صورت نرمافزارهای متنباز در دسترس کاربران قرار میگیرند. شما میتوانید به dApps از طریق افزونههای مرورگر دسترسی داشته باشید و خدمات مالی مختلفی را با استفاده از آنها انجام دهید.
چگونه DeFi ارزش خود را حفظ میکند؟
وقتی درباره DeFi صحبت میکنیم، نکته مهم این است که این سیستم چگونه میتواند ارزش ایجاد کند. DeFi بدون دخالت دولتها و بانکها کار میکند و صنعت پرداخت دیجیتال را از طریق بلاکچین اداره میکند. این موضوع به معنی این است که شرکتها و موسسات مالی نمیتوانند به سادگی در این روند دخالت کنند.
تراکنشهای DeFi زمانی اتفاق میافتند که خریدار بخواهد مقداری ارز دیجیتال مانند بیتکوین یا اتریوم را بخرد. خریدار برای این خرید از پول واقعی استفاده میکند و سپس DeFi به او مقداری ارز دیجیتال معادل آن مبلغ میدهد. حالا خریدار میتواند با ارز دیجیتال خود هر کاری که دوست دارد انجام دهد.
تمام این تراکنشها در بلاکچین ثبت میشوند، که مانند یک دفتر کل برای همه معاملاتی است که در آن روز انجام شده است. این ثبتنام اطلاعات دقیق و شفافی درباره هر تراکنش را فراهم میکند و به حفظ ارزش DeFi کمک میکند.
تفاوتهای اصلی بین دیفای و ان اف تی
دیفای (DeFi) و ان اف تی (NFT) دو مفهوم مهم در دنیای ارزهای دیجیتال هستند که با هم تفاوتهای زیادی دارند.
اولین تفاوت این است که ان اف تیها داراییهای دیجیتال منحصر به فرد هستند، در حالی که دیفای به سیستم مالی جدیدی اشاره دارد که بر بستر اینترنت و بلاک چین کار میکند. ان اف تیها شامل واحدهایی از دادهاند که خاص و غیرقابل تعویض هستند، اما دیفای بر اساس قراردادهای هوشمند عمل میکند و نیاز به واسطهها را از بین میبرد.
ارزش ان اف تیها میتواند در سطح فردی و بازار متفاوت باشد و معمولاً این ارزشگذاری به پیشنهادات مختلف بستگی دارد. از طرف دیگر دیفای به ما این امکان را میدهد که خدمات مالی و تراکنشها را به سادگی و بدون واسطه انجام دهیم.
نکته جالب این است که هم ان اف تیها و هم دیفای در دنیای کریپتو و بدون نیاز به ارزهای معمولی یا بانکهای مرکزی معامله میشوند. این یعنی ارزش آنها تحت تأثیر دولتها قرار نمیگیرد. در ادامه بیشتر درباره تفاوتهای دیفای و ان اف تی صحبت خواهیم کرد.
اهداف دیفای و ان اف تی
ان اف تی (NFT) یک نوع دارایی دیجیتال و فیزیکی است که در زمینههای مختلفی مانند هنر دیجیتال، بازی، فیلم، موسیقی و حتی میمهای اینترنتی کاربرد دارد. این داراییها به افراد این امکان را میدهند که آثار هنری و محتوای خاص خود را بسازند و بفروشند.
هدف دیفای (DeFi) این است که واسطهها را حذف کند و به افراد اجازه دهد به راحتی قرض بگیرند یا قرض دهند، ارزهای دیجیتال را معامله کنند، سود کسب کنند و در برابر خطرات بیمه شوند. به عبارت دیگر دیفای سعی دارد امور مالی را سادهتر و مستقیمتر کند.
منابع سیستم دیفای و ان اف تی
منابع ان اف تیها معمولاً خصوصی هستند و فقط برای کسانی که مالک آنها هستند قابل دسترسیاند. در حالی که دیفای به صورت کدهای منبع باز در دسترس همه قرار دارد و هر کسی میتواند از خدمات آن استفاده کند.
کلام آخر
بازار کریپتو واقعاً متنوع و جالب است. دیفای (DeFi) و ان اف تی (NFT) دو برنامه محبوب در دنیای بلاک چین هستند که هر کدام فرصتهای ویژهای برای کاربران ایجاد میکنند. ان اف تیها ارزش خود را بر اساس پیشنهادات سرمایهگذاران مشخص میکنند، در حالی که دیفای فضایی برای انجام معاملات و خدمات مالی بدون واسطه فراهم میکند.
در این مقاله ما به طور کلی تفاوتهای دیفای و ان اف تی را بررسی کردیم و عملکرد هر کدام را توضیح دادیم. در هر دو حوزه، علاقه و مشارکت افراد به شدت افزایش یافته است و ویژگیها و اهداف آنها با یکدیگر متفاوت است.
همچنین هر کدام شرایط و محدودیتهای خاص خود را دارند. بنابراین به همه سرمایهگذاران و کاربران توصیه میشود قبل از سرمایهگذاری، شرایط و قوانین مربوطه را به دقت مطالعه کنند تا بتوانند تصمیمات بهتری بگیرند و از فرصتهای موجود بهرهبرداری کنند.